3η Συνάντηση (27/1/2021)

 

«Σενδόνη»: μια σκηνοθετημένη οπτική της ζωής (project του Εσπερινού Λυκείου Σερρών), 2007

Ελένη Αναγνωστοπούλου

Η προίκα μου όλη
ένα λευκό σεντόνι

Μου χάρισαν έναν αργαλειό

Μου ‘μάθαν να υφαίνω

Μου δώσανε νήματα πολλά

χρωματιστά, μαύρα και λευκά

- Το λευκό αγαπώ

   και μ’ αυτό θα υφάνω - σκέφτηκα-

Ένα λευκό σεντόνι, περίτεχνο, έφτιαξα

για να ‘χω κάτι καθαρό, αγνό 

να με σκεπάσει όταν …θα φύγω. 

Ελένη Αναγνωστοπούλου

Θέατρο σκιών γίνηκε η ζωή μας

και στο λευκό σεντόνι

ζωγραφίσαμε τα όνειρά μας

Σ’ ανθούς που μαράθηκαν

μέλισσες ψάχναν γύρη κι αρώματα

μα στη λευκή τους σενδόνη

σαβανώθηκαν

Έτσι, στο λευκό που μας φάσκιωσε η ζωή

τώρα, ένα θέατρο σκιών

με απεικάσματα ιδεών

σκηνοθετήσαμε τη σύντομη νιότη. 

Η Παυλίνα Καζαντζίδου διαβάζει και σχολιάζει τρία ποιητικά αποσπάσματα:

Ησίοδος (τέλη 8ου αι. π.Χ)

Με λένε Ησίοδο. Θα σας τραγουδήσω «Τα έργα και τις Ημέρες» των ανθρώπων: 

………………………………………….

Πρώτα το χρυσό γένος των ανθρώπων 

έπλασαν οι Αθάνατοι Θεοί, στα δώματα

του Ολύμπου όπου κατοικούν. Τότε στον ουρανό 

βασίλευε ο Κρόνος. Σαν τους θεούς,

δίχως βάσανα και μόχθους, τον καιρό εκείνο, το γένος των ανθρώπων ζούσε.

………………………………………….

Δεύτερο γένος, πολλά χειρότερο 

Μετά το πρώτο έπλασαν οι θεοί που κατοικούν στον Όλυμπο, 

το γένος το αργυρό των ανθρώπων

………………………………………….

Α, να μη γεννιόμουνα στο πέμπτο 

γένος ή νεκρός να 'μουν πια πριν έρθει.

Είναι το σιδερένιο γένος τώρα.

………………………………………….

Θα πετάξουν απ’ την πλατιά τη γη κι απ’ τους ανθρώπους 

η Νέμεση και η Αιδώς, το πρόσωπό τους

τ’ όμορφο κρύβοντας στα πέπλα τα λευκά ...

Αρχαίος Κινέζος ποιητής 

λευκή βεντάγια μεταξένια

κροκάτη νιφάδα διάφανη στης χλόης το στιλέτο

σε άφησαν παράμερα κι εσένα

Η αρχαία Κινέζικη ποίηση πάντοτε λυρική, υποβλητική, σαγηνευτική, κρύβοντας με λεπτότητα και ευγένεια την αλήθεια κάτω από υπαινιγμούς και σύμβολα αντικρίζει με τα λευκότατα ανθάκια της, σαν ένα γιασεμί, τα εκατόφυλλα ρόδα της θερμής μεσογειακής ποίησης.                                                                                   
                    

Federico Garcia Lorca (1898-1936)

Νανούρισμα για τη νεκρή Μερσέδες

Λευκή πριγκιποπούλα, του ποτέ

Κοιμήσου στη νυχτιά τη σκοτεινή

Κορμί και γη από χιόνι

Κοιμήσου την αυγή, κοιμήσου!

Η σκέψη σου είναι χιόνι που κύλησε

στην ατέλειωτη αποθέωση της λευκότητας,

η εικόνα σου αιώνιο κάψιμο 

η καρδιά σου λευτερωμένο περιστέρι. 

 

Η Αλεξία Πέννα παρουσιάζει και σχολιάζει απόσπασμα από "Το πιάνο του Σοπέν" του Cyprian Norwid. 

Cyprian Kamill Norwid (1821-1833)

Το πιάνο του Σοπέν

III

Ήρθα σ’ Εσένα αυτές τις μέρες, Φρειδερίκο!

Που το χέρι σου…από την αλαβάστρινη

Ασπράδα του- και την ευγένεια – και τη χάρη –

Και τα κυματιστά αγγίσματα, ίδιο φτερό στρουθοκαμήλου -

Το βλέμμα μου το μπέρδεψε

Με τα φιλντισένια πλήκτρα…

Κι ήσουν σαν τη μορφή εκείνη

Πού απ’ τα σπλάχνα του μαρμάρου,

Πριν το χαράξουν καν,

Έβγαλε η σμίλη

Της ιδιοφυΐας – ο αιώνιος Πυγμαλίων!

(Το πιάνο του Σοπέν, μτφρ. Δ. Χουλιαράκης, Το Ροδακιό, Αθήνα, 2010)

Η Ζαχαρούλα Τζίνη διαβάζει και σχολιάζει το "Το γιασεμί" του Γιώργου Σεφέρη και ένα απόσπασμα από την "Σονάτα του σεληνόφωτος" του Γιάννη Ρίτσου αλλά και το δικό της ποίημα "Λευκή γραμμή".

Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

Το γιασεμί

Είτε βραδιάζει

είτε φέγγει 

μένει λευκό 

το γιασεμί 

Γιάννης Ρίτσος (1909-1990)

Η Σονάτα του σεληνόφωτος

[...]

Άφησέ με να έρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι απόψε!

Είναι καλό το φεγγάρι, - δε θα φαίνεται

που άσπρισαν τα μαλλιά μου. Το φεγγάρι

θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβεις.

Άφησέ με να έρθω μαζί σου.

[...]

Ζαχαρούλα Τζίνη

Λευκή γραμμή

Έχεις ανάγκη

να τραβήξεις μία λευκή γραμμή

να σπάσει η μαυρίλα

Να γίνει αδύναμη

να τσακιστεί

και το λευκό να λάμψει

Δύναμη κρυφή

αμόλυντη σαν του μωρού τη σκέψη

όπως η πρώτη μέρα της γέννησης του

όπως ο ουρανός ο καθαρός

όπως η μπουγάδα της νοικοκυράς

όπως του ανθρώπου η ψυχή 

Ποιώ σημαίνει δημιουργώ

αχνή γραμμή

ζωγραφίζω

αγωνιώ

ασφυκτιώ

αναπνέω

αναγεννιέμαι 

Υπάρχω

Η Μαρία Ζερβάκη διαβάζει και σχολιάζει "Το χιόνι" του Γιάννη Ρίτσου.

Γιάννης Ρίτσος

Το χιόνι

Το χιόνι είναι άσπρο, μαλακό σαν τελειωμένος έρωτας, -είπε.

Έπεσε απρόσμενα, τη νύχτα, μ’ όλη τη σοφή σιωπή του.

Το πρωί, λαμποκοπούσε ολόλευκη η εξαγνισμένη πολιτεία.

Μια παλιά στάμνα, πεταμένη στην αυλή, ήταν ένα άγαλμα. 

Εκείνος ένοιωσε την κοφτερή ψυχρότητα του πάγου,

την απεραντοσύνη της λευκότητας, σαν άθλο του προσωπικό

μονάχα μια στιγμή ανησύχησε: μήπως και δεν του απόμενε

τίποτα πια θερμό να το παγώσει, μήπως και δεν ήταν

μια νίκη του χιονιού, μα απλώς μια ουδέτερη γαλήνη,

μια ελευθερία χωρίς αντίπαλο και δόξα.

Βγήκε λοιπόν αμήχανος στο δρόμο, κι όπως είδε το χιονάνθρωπο

που φτιάχναν τα παιδιά, πλησίασε και του ’βαλε

δυο σβηστά κάρβουνα για μάτια, χαμογέλασε αόριστα

κ’ έπαιξε χιονοπόλεμο μαζί τους ως τα’ απόγευμα.

Η Ματούλα Τσιούδα παρουσιάζει και σχολιάζει τους στίχους του Παύλου Παυλίδη "Λευκή καταιγίδα"

Παύλος Παυλίδης (1964-)

Λευκή καταιγίδα

Την πρώτη φορά ήταν σαν να 'χε αρπάξει φωτιά

κάπου μέσα βαθιά κάτι μες την ψυχή μου.

Κοιτούσα τις φλόγες κι αυτόν τον αέρα μακριά

να αλλάζει αργά τις σκιές της ερήμου.

Χορεύοντας μου ‘δειξες μέσα σε πέντε λεπτά

τι θα πει πουθενά και πως χάνεται ο χρόνος.

Ότι αν το πιστέψεις στα αλήθεια η αγάπη μπορεί.

Ότι αν αφεθείς σ’ οδηγάει ο δρόμος.

Από τότε περάσανε χρόνια κυλήσαν νερά

όμως κάπου βαθιά η φωτιά καίει ακόμη.

Λυπάμαι που έφυγα εκείνη τη νύχτα κρυφά, 

βιαστικά και χωρίς να ζητήσω συγγνώμη.

Το μόνο που θα 'θελα αν κάποτε σε ξαναδώ

είναι να πω ευχαριστώ για το θαύμα που είδα

και να δώσω για μια τελευταία φορά το ρυθμό

στον τρελό σου χορό στη λευκή καταιγίδα.

 

 

Παύλος Παυλίδης & B-Movies ("Τεχνόπολις" Γκάζι, 11/9/2013)